კაკალი მდიდარია ცილებით, ამინომჟავებით, C, P, K და E ვიტამინებით, კაროტინით და ალკალოიდებით, ასევე ტანინებით, ეთერზეთებით და კობალტისა და რკინის მარილებით. თხილის დიეტაში ჩართვა აუმჯობესებს მეხსიერებას, ახდენს არტერიული წნევის ნორმალიზებას ჰიპერტენზიის დროს და აძლიერებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემას. თხილი შეიძლება მიირთვათ სუფთა სახით, ან ის შეიძლება გამოყენებულ იქნას, როგორც სალათების, მადეზების და ცხელი კერძების ერთ-ერთი კომპონენტი.
ხარჩო
ხარჩო არის ქართული სამზარეულოს კერძი. ეს არის უგემრიელესი პიკანტური წვნიანი, რომელიც ძირითადად ცხვრის ძვლისგან მზადდება, ზოგჯერ მას ცვლის ძროხის ძოწი ან ქათამი. ხარჩოს კლასიკური რეცეპტი შეიცავს ნიგოზს, რომელიც წვნიანს განსაკუთრებულ გემოვნებას ანიჭებს. ხარჩოს დასამზადებლად უნდა მიიღოთ შემდეგი პროდუქტები:
- 500 გრ ხორცი (ცხვრის ან საქონლის ხორცი);
- 2 ხახვი;
- 2-3 კბილი ნიორი;
- 2 ს.კ. ლ ტომატის პიურე ან 100 გრ ახალი პომიდორი;
- 100 გრ კაკლის ბირთვი;
- ½ ჭიქა ბრინჯი;
- ½ ჭიქა ტყემალის ქლიავი.
- მწვანეთა (კინანტრო, რეჰანი, ოხრახუში, კამა);
- Დაფნის ფოთოლი;
- წიწაკა;
- მარილი.
გარეცხეთ ხორცი, დაჭერით პატარა ნაჭრებად, მოათავსეთ ქვაბში, გადააფარეთ ცივი წყალი, განათავსეთ საშუალო ცეცხლზე და მოხარშეთ, ამოიღეთ ქაფი, რომელიც ჩნდება კოვზით. 1, 5-2 საათის შემდეგ ბულიონში ჩაყარეთ გაწმენდილი და წვრილად დაჭრილი ხახვი, გარეცხილი ბრინჯი, მჟავე ქლიავი, მარილი, პილპილი და მოხარშეთ კიდევ ნახევარი საათის განმავლობაში.
გაანადგურეთ ნაღმტყორცნებიდან, დაამატეთ თბილი ბულიონი, კაკლის ბირთვი და ნიორი კბილი. ბულიონიდან ამოღებულ ცხიმში მსუბუქად შეწვით ტომატის პიურე ან ახალი პომიდორი და ხარშვის დასრულებამდე 5-10 წუთით ადრე ხარჩოს დაუმატეთ მომზადებული ინგრედიენტები: შემწვარი პომიდორი, დაჭყლეტილი ნიგოზი და ნიორი. წვნიანი დაფნის ფოთლებით მოაყარეთ. სუფრასთან მიტანის წინ ხარჩოს მოაყარეთ წვრილად დაჭრილი ხახვი, ოხრახუში, რეჰანი ან კამა.
ქათამი არაქისის სოუსით
ამ კერძს გემოვნებით მოსწონს ცივი საცივის სოუსი ქათმის ხორცით, მაგრამ ქართული საკვებისგან განსხვავებით, ქათამი არაქისის სოუსით ცხლად მიირთმევენ. მისი მოსამზადებლად დაგჭირდებათ:
- ქათმის კარკასს;
- 350 გრ ჭურვი ნიგოზი;
- 2-3 ხახვის თავი;
- 4 კბილი ნიორი;
- 50 გრ კარაქი (ღილი);
- 1 ს.კ. ლ აჯიკა;
- ბროწეულის წვენი ან ძმარი (9%);
- cilantro მწვანეთა;
- მშრალი მწვანილის ნარევი;
- წიწაკა;
- მარილი.
ჩამოიბანეთ ქათმის კარკასები, დაჭერით ნაწილებად, ჩაყარეთ ქვაბში, გადააფარეთ ცივი წყალი და მოხარშეთ დაბალ ცეცხლზე, პერიოდულად ამოიღეთ ქაფი გაჭრილი კოვზით. ამოიღეთ მზა ხორცი ბულიონიდან, გადაიტანეთ თუჯის ქვაბში, დაამატეთ ღილი, წვრილად დაჭრილი ხახვი, აჯიკა, მარილი, პილპილი, მოაყარეთ მწვანილი და გააჩერეთ 5-10 წუთის განმავლობაში.
კაკალი გახეხეთ ბლენდერში და 2-3 ჯერ გახეხეთ საცერის მეშვეობით. ჩაასხით ნიორი, მარილი და კოინტრო მწვანილი ნაღმტყორცნებში, შეურიეთ გახეხილი თხილი, დაასხით 600 მილილიტრი თბილი ქათმის ბულიონი და კარგად აურიეთ ყველაფერი. მიღებული სოუსით დაასხით ქათმის ხორცი და გააჩერეთ 15 წუთის განმავლობაში, ზოგჯერ ურიეთ. მომზადებამდე 3 წუთით ადრე დაამატეთ ბროწეულის წვენი ან ძმარი. მიირთვით კერძი ცხლად.
